Toplumsal medya platformu Twitter’ın CEO’su Elon Musk, onaylı hesap olarak malum “mavi tik” onay sisteminin artık tüm dünyada kullanılabileceğini duyurmuştu.
Parayla satın alınarak onaylanma sürecinin başlaması, güvenilirlik sorunlarını da bununla beraber getirdi.
Yaşar Üniversitesi Iktisat Kısmı Dr. Öğretim Görevlisi Anıl Aba, bilhassa künyesi olmayan haber sitesi ve hesaplarının paylaşımların ciddi risk oluşturduğuna dikkat çekti. Seçim süreci öncesi haber paylaşımı meydana getiren pek oldukca toplumsal medya hesabının türediğini ve bu hesapların paylaşımlarının oldukca fazla dolaşıma girdiğini aktaran Aba, “Son zamanlarda patronu, editörü, muhabiri, yazarı, web sitesi, künyesi belli olmayan birçok Twitter hesabı ortaya çıktı. Hem oldukca takipçili hem de mavi tikli olmaları insanlarda bir itimat duygusu uyandırıyor. Oysa bunlar, büyük olasılıkla seçim gündemini manipüle etmek için çalışıyorlar. Aslına bakarsan bazılarının yöneticilerinin aynı olduğu tespit edilmişti. Kimi zaman 7-8 yıl ilkin açılmış eski ve oldukca takipçili bir hesabı satın alıp geçmiş paylaşımları ve beğenileri temizleyip işe başlıyorlar. Kimi zaman de düzmece takipçi satın alarak hesaplarını büyütüyorlar” diye konuştu.
Düzmece hesapların birden fazla toplumsal medya platformunda ortak hareket ettiğini söyleyen Aba, “Bu benzer biçimde hesaplar Reddit, Discord ve Instagram benzer biçimde başka toplumsal medya ortamlarında organize olup Twitter’daki gündemi etkilemeye çalışıyorlar. Kararsız seçmeni yalan haberlerle etkileyerek kendi tarafına çekme yada oy vereceği partiye pamuk ipliğiyle bağlı seçmeni öfkelendirerek oyunu öteki partiye yönlendirme benzer biçimde şekilleri kullanıyorlar. Cambridge Analytica skandalında bu tarz şeyleri görmüştük. Bir benzeri bu sefer Türkiye seçimlerinde Twitter üstünden işliyor benzer biçimde. Kuşku uyandıran; sahibini, editörünü, yazarını bilmediğiniz, web sitesi olmayan, Twitter Blue abonesi, kopyala-yapıştır haberler paylaşan hesapları takipten çıkıp engellemekte ya da en azından sessize almakta yarar var” ifadelerini kullandı.
Dr. Anıl Aba, mavi tik almış dolandırıcıların, meşhur markaları ve iş insanlarını da yansılamak edebildiğine dikkat çekerek bilhassa ihracat, ithalat, sıhhat, kripto para benzer biçimde alanlarda düzmece hesaplar açabildiğini sözlerine ekledi. Aba, yeni mavi tik sisteminin işleyişi hakkında şu detayları verdi: “Elon Musk, Twitter’ı satın aldıktan sonrasında mavi tik parayla verilmeye başlandı. Hem kullanımda daha uzun bildiri, daha uzun video, yorumlarda üstte gözükmek benzer biçimde bazı ayrıcalıklar sağlıyor hem de eski mavi onay tikinin sağlamış olduğu itimat ve saygınlığı taşıyor. Tek bir farkla; artık saygınlığın tek ölçütü Twitter Blue’ya para verip abone olmanız. Doğrusu aslen saygınlık ve itimatı parayla satın alıyorsunuz benzer biçimde bir durum var. Eski, parasız ve kullanım pozitif yanları olmayan onay tikinin yeni, paralı ve avantajlı mavi tikten averajda daha güvenilir bulunduğunu düşünüyorum. Mavi tiklerin üstüne tıkladığınız vakit eskilerinde ‘Bu, eski bir onaylanmış hesap. Dikkate kıymet olabilir yada olmayabilir’ uyarısı çıkıyor. Yeni mavi tiklerde ise ‘Bu hesap Twitter Blue abonesi olduğundan onaylı’ ifadesi görüyorsunuz. Dolayısıyla paralı aboneliklerle, eski mavi tikleri buradan ayırt edebilirsiniz. Artık herhangi bir mevzuda uzmanlığı ya da saygınlığı olmayan herhangi biri ayda 8 dolar verip bir onaylı Twitter hesabı kullanabilir. Bu benzer biçimde hesaplar Twitter topluluğundaki itimat ve saygınlık kurumlarını sulandıracaktır. Toplumsal medya kullanıcıları okudukları içeriklere güvenirken buna dikkat etmeli. Artık mavi tikli olan profillere daha şüpheci yaklaşmak gerekiyor.”
