Oruç kefareti 2023 senesinde oruç tutamayan kişiler tarafınca merak ediliyor. 23 Mart Perşembe günü başlamış olan Ramazan ayı sebebiyle sağlığı yerinde olan Müslümanlar oruç yakarma ayını yerini getiriyor. Oruç tutamayacak durumda olanlar ise desteğe muhtaç kişilere oruç fidyesi ödeyerek oruç kefaretini yerine getirmiş oluyor. Diyanet İşleri Başkanlığı bu yılki fidye miktarını deklare etti. Peki, Oruç tutmayanlar ne kadar fidye vermeli? 1 aylık oruç fidyesi ne kadar?
Diyanet İşleri Başkanlığı 2023 senesinde oruç tutamayacak kişilerin ödemesi ihtiyaç duyulan fidye miktarını deklare etti. Bu yıl fidye miktarı 70 TL olarak belirlendi. Bir fidye miktarı, bir sadaka-i fıtır miktarıdır ve ayette belirtildiği suretiyle bir fakiri tam bigün doyurmaktan ibarettir. Bigün ise 2 öğün olarak hesaplanır. Fidye vermek durumunda olan şahıs, fidyenin karşılığını para olarak da verebilir. Oruç fidyeleri Ramazan ayı içinde tertipli verilebileceği benzer biçimde, Ramazan sonunda toptan olarak da verilebilir. Ramazan ayında ödemesi ihtiyaç duyulan fidyeyi hemen hemen ödeyememiş kişiler Ramazan ayından sonrasında bu fidyelerini ödeyebilirler. Hemen hemen ulaşılmamış olan gelecek Ramazan ayı için farziyet oluşmadığından evvel fidye ödemesi yapılamamaktadır.
Fidye, bir kimseyi bulunmuş olduğu sıkıntılı durumdan kurtarmak için ödenen karşılık anlama gelir. Dinî bir terim olarak ise, oruç ibadetinin eda edilememesi sebebiyle yada hac ibadetinin edası esnasında işlenen bazı kusurların giderilmesi için ödenen maddi bedeli ifade eder.
Kur’an-ı Kerim’de, “Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir yoksul doyumu fidye öder.” buyrulmaktadır. Buna bakılırsa ihtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan kimse, ondan sonra bu oruçları kaza etme imkânı bulamazsa, her gününe karşılık bir fidye öder. Öte taraftan Şâfiîlere bakılırsa Ramazan ayının kaza borcu herhangi bir mazeret olmaksızın yerine getirilmeden, diğeri Ramazan gelecek olursa, kaza borcuna ilaveten bir de fidye ödeme yükümlülüğü ortaya çıkar.
Şâfiî mezhebinde fidye ödeme yükümlüğünün ortaya çıkmış olduğu bir öteki sorun de hamile ve emzikli hanımlarla ilgilidir. Emzirme ve hamilelik sebebiyle çocuğunun sağlığı hakkında kaygı duyan annelerin, oruç tutamadıkları günleri hem kaza etmeleri hem de fidye vermeleri gerekir. Fakat çocuk hakkında değil de kendileri hakkında kaygı ederlerse o vakit yalnız kaza gerekir.
Hac ve umre ile ilgili görevler yerine getirilirken meydana gelen bazı eksiklikler için uygulanması ihtiyaç duyulan maddi yaptırım da fidye kapsamına girer. Bir fidye, bir kişiyi bigün doyuracak yiyecek miktarı yada bunun ücretidir. Bu da “sadaka-i fıtır” ile aynı miktarı ifade eder. Bu, fidyenin asgari ölçüsüdür. İmkânı olanların daha çok vermesi daha iyidir.
